معایب و مزایای استفاده از شیشه آلات آزمایشگاهی به جای پلیمرها
شیشهآلات آزمایشگاهی و پلیمرهایی که در آزمایشگاهها مورد استفاده قرار میگیرند، دو نوع از ابزارهای اصلی در آزمایشگاه هستند. هر دو از این مواد میتوانند برای ادامه پروژههای تحقیقاتی استفاده شوند، به این معنا که هیچ یک از آنها به تنهایی امکانات کاملی ندارند. اما در مقایسهی شیشه آلات با پلیمرها، زمینههای مختلفی برای مقایسهی دو ماده با هم وجود دارد.
در مورد مزایای شیشهآلات آزمایشگاهی، این مواد یک برخورد فوق العاده با اسیدها و بازها دارند. روی شیشهها وابستگی ندارد، به همین دلیل آنها در برابر اسیدها و بازها مقاوم میباشند. همچنین شیشهها نیز برای مایعات حرارتی پایدار هستند و در دماهای بالا نیز نشت نمیکنند. شیشههای آزمایشگاهی به دلیل نبودن جذب محیطی عملکرد بهتری نسبت به پلیمرها دارند. همچنین این مواد را میتوان در دمای بالای ذوب نیز استفاده کرد. در دسترس بودن شیشهها در اندازههای مختلف نیز یکی از مزایای آنها است.
اما در مقایسهی پلیمرها با شیشهها، موضوعاتی همچون هزینه، نفوذ پذیری، دوام و تعمیر و نگهداری، تجمع الکتریسیته ساکن و قابلیت شکستگی پلیمرها دارای مزایایی هستند. پلیمرها به دلیل قیمت پایینترشان از شیشهها برای برخی از کارها مورد مصرف قرار میگیرند. همچنین، برای مایعات مختلف و نوع خاص شیمیایی، پلیمرها بهتر از شیشه های آزمایشگاهی استفاده میشوند.
دوام پلیمرها بیشتر از شیشههای آزمایشگاهی است. برخلاف شیشهها قابلیت درز ندارد و نگهداری و تعمیر آن راحتتر از شیشهها است. از طرف دیگر، پلیمرها دارای مشکلاتی همچون تغییر در خواص و شکل، پارامترهای مختلف از جمله رنگ، ضدعفونی کننده ها و … هستند.
با توجه به بحثهای ذکر شده، میتوان نتیجه گرفت که برای هر یک از کارهای آزمایشگاهی، میبایست نوع ماده استفاده شده دقیقا برای انجام آن کار و برای مواد مورد استفاده مد نظر که دارای ویژگیهای خاص میباشد انتخاب شود. اگرچه شیشهآلات آزمایشگاهی برای بسیاری از کارهای آزمایشگاهی تنها گزینهنامه مناسب هستند، اما برای انجام برخی از کارهای دقیق به کار گیری پلیمرها بهتر از شیشهها خواهد بود.
مزایای استفاده از شیشه آلات آزمایشگاهی به جای پلیمرها
استفاده از شیشه آلات آزمایشگاهی به جای پلیمرها، به عنوان یکی از اصلیترین مزایای استفاده از این نوع شیشه، برای پژوهشگران و دانشجویان امروزی بسیار حائز اهمیت است.
در مقایسه با پلیمرها، شیشههای آزمایشگاهی دارای مزایای فراوانی هستند. اولین مزیتی که میتوان به آن اشاره کرد، این است که شیشه آلات آزمایشگاهی به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت، کیفیت و دقت بیشتری نسبت به پلیمرها دارند. به طوری که در فرایندهای همگرایی و تثبیت نمونه، هیچ گونه تغییرات حاصل نمیشود و از سوختن و خرده شدن جلوگیری میشود.
مزیت دوم استفاده از شیشه آلات آزمایشگاهی نسبت به پلیمرها، موسسات و مراکز پژوهشی میتوان در فروش کليه پاراگرافدر امتحانات کارآزمايي و يا بين المللي، بعنوان گزارش رسمي و معتبر استفاده کنند.
در نهایت، مزیت سومی که از استفاده از شیشه آلات آزمایشگاهی به جای پلیمرها نام برد میشود، این است که شیشههای آزمایشگاهی بسیار خالص هستند و هیچگونه اثرات جانبی مانند جرم و فرسایش ناشی از پلیمرها را در داخل شیشه ایجاد نمیکنند.
بنابراین، به طور کلی استفاده از شیشه آلات آزمایشگاهی به جای پلیمرها، با توجه به مزایایی که نام بردیم، انتخاب مناسبی برای پژوهشگران و دانشجویان است.
معایب استفاده از پلیمرها به جای شیشه آلات آزمایشگاهی
استفاده از پلیمرها به جای شیشه آلات آزمایشگاهی از گذشته تا کنون در صنعت و پژوهشگاهها بسیار شایع شده است. با این حال، باید به معایب استفاده از پلیمرهای شفاف برای شیشه آلات آزمایشگاهی توجه داشت. در ادامه به بیان مهمترین معایب آنها اشاره میکنیم.
یکی از معایب اصلی ساختار پلیمری، نسبت به شیشه، مقاومت کمتر آن به حرارت است. پلیمرها بیشتر دچار حرکتهای ترکیدگی و تغییر شکل به دلیل تحریک حرارتی هستند. همچنین، پلیمرها دارای پایداری کمتری نسبت به شیشه هستند و ممکن است در معرض تاثیرات شیمیایی یا تابش نور قرار گیرند.
دیگر معایب پلیمرها عدم شفافیت در شرایط خاص هستند. مهمترین مورد که باعث محدودیت در استفاده از پلیمرهای شفاف در آزمایشگاهها شده است، تمایل آنها به جذب برخی مادههای شیمیایی در محیطهای مختلف است. علاوه بر این، پلیمرها دارای پایداری کمتری در برابر روغنها، قطرههای آب و مواد شیمیایی هستند و ممکن است به سرعت خراب شوند.
همچنین، پلیمرها برخلاف شیشه، دارای سطحی ناپایدار هستند که میتواند به راحتی تغییر کند. این امر میتواند موجب ناراحتی در نتایج آزمایش شود و منجر به خطاهای ناقص شود.
در نتیجه، باید به معایب پلیمرها برای استفاده در معرض روشهای آزمایشی دقت ویژهای داشت. برای استفاده از پلیمرها به جای شیشههای آزمایشگاهی باید بررسی دقیقی انجام شود تا از این معایب جلوگیری شود.
پایداری شیمیایی شیشه آلات نسبت به پلیمرها در آزمایشگاه
شیشه آلات و پلیمرها دو نوع مهم از موادی هستند که در آزمایشگاههای شیمیایی به کار میروند. هر دوی اینها خصوصیات و مزایای مختلفی دارند. اما یکی از مسائلی که برای استفاده از پلیمرها به جای شیشه آلات در آزمایشگاهها مطرح شده است، استحکام پائداری شیمیایی آنها نسبت به شیشه آلات است.
در عمل، پلیمرهای مورد استفاده در آزمایشگاهها برای پوشش دادن ظروف و سطوح استفاده شدهاند. اما این پوششها به دلیل تأثیرات شیمیایی و حرارتی به سرعت خراب میشوند. این معضل باعث شده که بسیاری از آزمایشهای شیمیایی از شیشه آلات به عنوان ابزار اصلی خود استفاده کنند.
طبق تجربیات و آزمایشات، شیشه آلات قابلیت پائداری شیمیایی بیشتری نسبت به پلیمرهایی که برای استفاده در آزمایشگاه ساخته شدهاند، دارند. البته، شیشههای مورد استفاده در آزمایشگاه نیز به دلیل ویژگیهای خاصی که دارند، با عوامل مختلفی مانند شیمیایی، حرارتی و فیزیکی مواجه میشوند و پایداری شیمیایی آنها نیز بر اساس سطح تماس و زمان تماس با عوامل مختلف تغییر میکند.
اگرچه پلیمرها به دلیل وزن سبک و انعطاف پذیری بیشتر، به جای شیشه آلات مورد استفاده قرار میگیرند، اما باید توجه شود که پلیمرها به دلیل عدم پایداری شیمیایی ممکن است منجر به نتایج نادرست در آزمایشهای شیمیایی شوند. در نتیجه، انتخاب مواد مناسب و ارزیابی پایداری شیمیایی آنها بسیار مهم است.
عمر مفید شیشه آلات آزمایشگاهی نسبت به پلیمرها
شیشه آلات آزمایشگاهی و پلیمرها از اجزای مهمی هستند که در علم و صنعت به کار میروند. به دلیل هزینههای بالای تولید شیشه آلات آزمایشگاهی، کمتر به کار برده میشوند و جایگزینی برای آنها پلیمرها هستند. با این حال، عمر مفید شیشه آلات آزمایشگاهی بسیار بیشتر از پلیمرها است.
در واقع، شیشه آلات آزمایشگاهی تحت شرایط سخت آزمایشگاهی که از نظر ترموشیمیایی، مکانیکی، فیزیکی، اپتیکی و شیمیایی زیادی تغییرات دارد، میتواند ماندگاری عالی داشته باشد. هنگامی که شیشه آلات آزمایشگاهی تحت نیروها و شرایط مختلف تست میشود، مقاومت بسیار بیشتری نسبت به پلیمرها از خود نشان میدهد.
هرچند پلیمرها نیز به دلیل دارا بودن ویژگیهای منحصر به فرد خود، مثل مقاومت بالا در برابر شوک، نشتی نداشتن و بسیاری از ویژگیهای مهم دیگر، در بعضی از کاربردهای آزمایشگاهی بسیار مناسب هستند. به همین دلیل همواره به بررسی و مقایسه ویژگیهای شیشه آلات آزمایشگاهی و پلیمرها با توجه به نیازهای خود برای هر کاربرد خاص بپردازیم.
قابلیت شستشو و ضد عفونی شدن شیشه آلات در مقایسه با پلیمرها
شیشه آلات و پلیمرها دو نوع موادی هستند که معمولا در تولید وسایل خانگی مورد استفاده قرار میگیرند. اما در مورد قابلیت شستشو و ضدعفونی بودن این دو نوع ماده، تفاوت هایی وجود دارد.
از آنجایی که شیشه آلات به صورت شفاف و بدون خط و خش هستند، آسان و سریع قابل شستشو و پاک کردن هستند. برای شستشوی حتی ردای چای و قهوه هم کفی است از داخل شیشه آب بریزید و سپس با آب شستشو دهید. همچنین شیشه آلات با عدم جذب بو و طعم، مانع از رشد باکتری ها و میکروارگانیسم ها میشود.
اما در مقایسه با شیشه آلات، پلیمرها به طور کلی برای تولید لوازم آشپزخانه که بیشتر از هر نوع برای ذخیره و نگهداری مواد غذایی استفاده میشود، مورد استفاده قرار میگیرند. پلیمرها با قدرت جذب بو و رطوبت بیشتر، فضای انبار و نگهداری خوراکی ها را تضمین می کنند. همچنین پلیمرها مقاومت بیشتری در برابر شکست و ضربه دارند و در نتیجه در صورت سقوط، شیشه آلات با سادگی شکسته شده و ممکن است باعث مصدومیت شود.
در کل، شیشه آلات برای ذخیره انواع بطری ها، کان، یخچال و برای میز خوردن و زندگی در خانه که استفاده از ظروف شیشهای معمولا در آنها اتفاق میافتد، پیشنهاد میشود. در مقابل، پلیمرها به خاطر مقاومت بیشتر در برابر ضربه و شکست، جایگزین خوبی برای ذخیره مواد غذایی و لوازم آشپزخانه هستند. کنترل عفونت در دو ماده نیز به یک اندازه وجود دارد و بهتر است در هر صورت، بسته به نیاز خودتان استفاده کنید.
منبع